چگونه گوش خود را تمیز کنید؟
گوشها اندامهای مهمی هستند. این اندام، امواج را دریافت کرده و به صداهای قابل درک تبدیل میکند. همچنین در حفظ تعادل بدن نیز نقش مهمی ایفا میکند. در ادامه با ترنجی همراه باشید.
گوشها دارای مجرایی برای جمعآوری صدا هستند که در ادامه به قسمت داخلی رسیده که مژکهای محافظ و مایع گوش را در بر میگیرد. گاهی مجاری گوشها به دلیل عوامل خارجی مانند گرد و خاک یا ورود آب گرفته میشوند. گاهی هم ترشحات داخلی گوش تحت تاثیر عفونت یا عوامل دیگر زیاد شده و باعث انسداد این مجاری میشوند. گرفتگی گوش در حس شنوایی انسان تاثیر گذاشته و آن را کاهش میدهد. همچنین حفظ تعادل بدن را برهم زده و باعث درد و ناراحتی میگردد.
در این مقاله دلایل مختلف گرفتگی گوش بررسی شده و درمانهایی خانگی برای برطرف کردن آنها نیز معرفی شده است.
چرا دچار گرفتگی گوش میشویم؟
عوامل زیادی باعث گرفتگی گوش میشود، مهمترین عوامل گرفتگی گوش را در ادامه بررسی میکنیم.
1)فشار هوا
شاید اصطلاح هواپیمای گوش برای شما عجیب باشد اما این حالتی است که تعادل فشار هوا بین گوش داخلی و خارجی بهم ریخته و باعث ایجاد فشار روی پرده صماخ میشود.
2)عفونت گوش
ممکن است مایعات مجاری اوتیت به دلیل ورود یک باکتری, ویروس و یا ضربه دچار التهاب شوند، این حالت درد شدیدی ایجاد کرده و باعث ایجاد گرفتگی در گوش میشود. عفونت گوش پس از سرماخوردگی و سایر بیماریهای عفونی بسیار شایع است. بیماریهای عفونی باعث افزایش ترشح موکوس میشود. مایع و مخاط اضافی بر گوشها تاثیر داشته و در نهایت باعث عفونت گوش میگردد.
3)افزایش جرم گوش
گوش برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی به مجاری داخلی خود، مایعی چسبناک به نام موم تولید میکند، وقتی ترشح این ماده بیش از حد افزایش یابد به صورت تودهای در مجرای خارجی گوش قرار گرفته و باعث کاهش حس شنوایی میشود.
4) ورود اجسام خارجی به گوش
ممکن است پرزهای کوچک گوش پاک کن دستمال کاغذی یا سواپهای پنبهای و یا هر چیزی که برای تمیز کردن گوش مورد استفاده قرار میگیرد در مجرای خارجی گوش جمع شده و منجر به گرفتگی آن شود.
5) آب
وقتی شنا میکنید و یا حمام رفتهاید قطرات آب به راحتی وارد گوش شما میشوند به مادهی ترشح شدهی مومی نمیتواند به مجرای داخلی نفوذ کنند اما در قسمت بیرونی پرده صماخ سبب عفونتهای دردناک و التهاب این پرده میشوند، با متلهب شدن پردهی صماخ، حس شنوایی کاهش یافته و حتی گاهی شنیدن صدای بلند با درد همراه میباشد.
8 روش برای تمیز کردن گوش
در ادامه 8 روش خانگی برای برطرف کردن گرفتگی گوش معرفی میکنیم؛
1) موم اضافی گوش
گوش به طور طبیعی مایعی مومی برای محافظت از خود ترشح میکند. حرکات طبیعی بدن مانند جویدن و صحبت کردن به هدایت موم گوش در کانالها کمک میکند. اما گاهی ممکن است گوش به دلایل مختلفی موم بیشتری تولید کند که باعث گرفتگی گوش شود. درمانهای خانگی برای برطرف کردن آن شامل موارد زیر میشود:
2) نرم کردن موم
گاهی علت بسته شدن راه گوش سفت شدن بیش از حد موم است. در این موارد چند قطره از مایعات خاص مانند روغن مخصوص پوست کودکان، گلیسیرین یا روغن گیاهی مثل روغن زیتون مفید میباشند. ریختن 2-3 قطره از این روغنها در گوش به نرم شدن موم کمک کرده و خروج آن را آسان میکند.
3)شستشوی گوش
شستشوی گوش، موم اضافی جمع شده در مجرای خارجی گوش را از بین میبرد. میتوانید کیت شستشوی گوش را از داروخانه تهیه کرده و یا به پزشک مراجعه کنید. در این کیت قطره وجود دارد، چند قطره از آن را در گوش خود ریخته و پس از 15 تا 30 دقیقه، گوش خود را با سرنگ حاوی آب ولرم بشورید. هرگز از سوزن سرنگ برای شستشو استفاده نکنید، چرا که باعث آسیب به پردهی صماخ شده و یا آب را به مجاری داخلیتر هدایت میکند که سبب ایجاد عفونتهای شدید در بخشهای حلزونی و نیم دایرهای گوش میشود.
فشار هواپیما
اگر گوشهایتان به دلیل فشار هوا گرفته و یا دردناک شدهاند، روشهای زیر ممکن است در برطرف کردن این درد مفید باشند:
1) مانور والسالوا
وقتی که تعادل فشار هوای گوش میانی و فشار هوای گوش خارجی بهم بخورد، مانور والسالوا ایجاد میشود. برای بازگرداندن فشار به حالت اولیه، باید نفس عمیقی بکشید بینی خود را گرفته و دهان را ببندید. سعی کنید هوایی که تنفس کردهاید قروت دهید.
2) تکنیکهای منفعل
این تکنیکها به طور غیرمستقیم میتوانند لوله اوستاش گوش را باز کرده و احساس گرفتگی را کاهش دهند.
مثالهایی از تکنیکهای منفعل عبارتند از:
نوشیدن آب
جویدن آدامس
خمیازه کشیدن
قورت دادن مدام آب دهان
3) محافظ گوش
بعضی از محافظهای گوش برای کسانی که دچار اختلال هوا در گوش میشوند، مفیدند. این دستگاهها دارای فیلترهای خاصی هستند که برای ترویج جریان هوا طراحی شده و فشار را در دو طرف پرده صماخ برابر میکنند.
4) ضد فشار
استفاده از ضد فشار قبل از پرواز ممکن است باعث کاهش تورم غشاهای مخاطی شده و فشار را از روی گوش کاهش میدهد. دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا برکلی توصیه کردند، یک دوز قبل و یک دوز بعد از پرواز از راه دهانی مصرف شود. فرود هواپیما یکی از شایعترین مشکلات فشار گوش است.
گوش شناگر
گوش شناگر نوعی عفونت کانالهای گوش است که در اثر ورود آب به مجرای داخلی ایجاد میگردد. تمیز و خشک نگه داشتن گوشها زمانی که مدام در معرض آب قرار میگیرند کار دشواری است.
برای جلوگیری از این عفونتها میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
1) شستشو با الکل یا سرکه
چند قطره الکل را با پنبه به درون گوش خود بچکانید، این کار به خشک کردن گوش کمک میکند.
2) دارو
قطرههایی برای بیرون کردن آب از داخل گوش وجود دارد که بدون نسخه در داروخانه ها به فروش میرسند. اگر در مجاری داخلی گوش حفرهای دارید، از این قطرهها استفاده نکنید.
همچنین میتوانید پس از استحمام یا شنا با یک حوله تمیز گوشهایتان را خشک کنید. استفاده از گوشگیر از ورود آب به گوشها جلوگیری میکند.
روشهای خطرناک برای برای تمیز کردن گوش
بعضی از روشهای رایج که باعث تمیز شدن گوش میشوند ممکن است مژکهای گوش را از بین برده و گوش فرد را بیحس کنند، حتی ممکن است باعث کاهش حس شنوایی شوند.
یکی از این روشهای پرخطر، قرار دادن لولهی باریکی در گوش است، درحالی که یک انتها در داخل گوش قرار گرفته، فردی از انتهای دیگر مکش ایجاد میکند, این فشار باعث خروج اجسام خارجی و جرم گوش میشود. این روش باعث آسیبهای جدی به گوش میشود.
وسایلی مانند سواپهای پنبهای و اجسام پرزدار نباید برای تمیز کردن گوش مورد استفاده قرار بگیرند. این وسیلهها علاوه بر آسیب به موهای ریز داخل گوش باعث ورود باکتریهای جدید، گرد و غبار و آلودگی نیز میشود. این وسایل گاهی منجر به آسیب به گوش میانی و بهم زدن مایعات گوش و در نهایت عفونتهای شدید و خطرناک میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
گاهی گرفتگی و عفونت گوش بسیار جدی و شدید میباشد به صورتی که با هیچ یک از موارد بالا قابل درمان نیست در این شرایطی حتما به پزشک مراجعه کنید چرا که ممکن است با درمان خودسرانه و خانگی آسیب و عفونت تشدید یابد.
اگر درمانهای خانگی بیاثر بود و علائم نام برده در زیر را در خود مشاهده کردید حتما به دکتر بروید.
تب بالاتر از 38 درجه
درد متوسط ??تا شدید گوش
ترشح یا خونریزی گوش
اختلال در شنوایی
سرگیجه و عدم تعادل
دکتر گوش با استفاده از یک ابزار ویژه به نام اتوسکوپ گوش را معاینه میکند. این دستگاه در گوش قرار گرفته و به پزشک کمک میکند که مجاری داخل گوش را مشاهده کند. در صورت وجود عفونت، آنتیبیوتیک تجویز میشود.
چگونه از آلوده شدن گوش جلوگیری کنیم؟
متأسفانه هیچ راهی برای جلوگیری از ورود میکروب و عفونت به گوش وجود ندارد. با رعایت نکات بهداشتی میتوان این عفونتها را به حداقل رساند. سعی کنید سالانه دوبار توسط متخصص گوش ویزیت شوید. متخصص نیز با استفاده از قطره گوش و داروهای مناسب گرفتگی گوش را درمان میکند.