سلامت

تست OAE مخفف اصطلاح   Otoacoustic Emissions به معنی انتشارات اتواکوستیک است. به عبارت دیگر OAE یک صدای سطح پایین است که توسط حلزون یا گوش داخلی، به صورت خود به خود منتشر شده و یا توسط یک محرک شنوایی برانگیخته می شود. به طور خاص، OAE اطلاعات مربوط به عملکرد سلول های مویی خارجی را فراهم می کند. در اثر حرکت زنجیره استخوانی و پرده صماخ ناشی از جنبش های حلزون گوش این امواج صوتی به وجود می آیند و به سمت خروج از گوش منتشر می شوند. این تست یک آزمون فیزیولوژیک است.

انواع تست OAE

 1-SOAE

Spontaneous OAE  صداهایی هستند که بدون تحریک خارجی و به صورت خود به خودی از حلزون گوش منتشر می شوند و با استفاده از میکروفن هایی با حساسیت بالا در مجرای گوش خارجی قابل اندازه گیری هستند. SOAE تقریباً در 35-50? از افراد قابل تشخیص است. این امواج صوتی دارای فرکانس ثابتی بین 500 تا 4500 هرتز بوده و صدای آن ها بین 30-تا +10 دسی بل (dB SPL) است. اکثر مردم صداهای SOAE خود را نمی شنوند اما حدود 1 تا 9? افراد این صداها را به صورت وزوز های آزار دهنده ممکن است تجربه کنند.

2- OAE های برانگیخته شده 

این صداها با استفاده از سه روش می توانند تولید شوند:

• Stimulus Frequency OAEs (SFOAEs) (محرک فرکانسی) این امواج صوتی در حین استفاده از یک محرک با صدای خالص(pure-tone) اندازه گیری شده و به صورت اختلاف برداری بین شکل موج محرک و شکل موج ثبت شده (که از مجموعه محرک و OAE تشکیل شده است) به دست می آیند.
• Transient-evoked OAEs (TEOAEs or TrOAEs)در این نوع از یک محرک کلیک (دامنه فرکانس وسیع) و یا تون برست (صدای خالص زمان کوتاه) استفاده می شود. در تست OAE در نوزادان معمولا از این نوع OAE ها استفاده می شود.
• Distortion product OAEs (DPOAEs)  این نوع در پاسخ به دو محرک با دو فرکانس مختلف و شدت هایی در یک محدوده ی معین ایجاد می شود.

روش انجام تست OAE

تست OAE در نوزادان حدود 5 تا 10 دقیقه طول می کشد. این تست تشخیص تمایز فرکانس های مختلف را توسط نوزاد بررسی می کند که ممکن است اختلال شنوایی در برخی از این فرکانس ها وجود داشته باشد. تست OAE آزمونی غیر تهاجمی و بدون درد است. برای انجام تست، پروب های کوچکی داخل مجرای گوش نوزاد قرار داده می شود. توسط این پروب ها امواج صوتی به داخل گوش فرستاده می شود و پاسخ حلزون گوش به صورت امواج OAE دریافت شده و ثبت می شود. هنگام انجام تست باید نوزاد در آرامش کامل به سر ببرد. در حالتی که در آغوش مادر و یا یک اتاق آرام قرار داشته و دست ها ثابت و بدون حرکت بوده و نوزاد خواب یا نیمه خواب باشد.

بررسی نتایج آزمون

باید دقت کرد که نتیجه تستOAE  زمانی قابل قبول است که حداقل سه بار پشت سر هم و در طی یک جلسه در هر گوش به صورت مجزا انجام شده و حداقل دو بار از سه مرتبه ی انجام تست، یک نتیجه ی یکسان تکرار شود. باید دقت و حساسیت را در انجام آزمون بالا برد تا در حد امکان تعداد نتایج کاذب منفی کم شود و شناسایی و تشخیص درست صورت گیرد.

نتیجه منفی (سالم)

ه طور معمول در غربالگری شنوایی مقدار 25 تا 30 دسی بل به عنوان حد شنوایی در نظر گرفته می شود. در صورتی که نتیجه گزارش شده در تست OAE در نوزادان بیشتر از آن باشد نتیجه منفی یا سالم در نظر گرفته خواهد شد. نتیجه منفی به این معنی است که سطح شنوایی نوازاد خوب ارزیابی شده و مشکلی مشاهده نشده است. اما با وجود نتیجه خوب، لازم است تا والدین هم چنان با دقت نظاره گر نشانه ها و شواهد شنوایی کودک خود بوده و او را تحت مراقبت و کنترل داشته باشند. علاوه بر این باید انواع تست شنوایی ضروری را که توسط مراکز بهداشتی در سنین مختلف برای کودک در نظر گرفته شده است، به موقع انجام دهند.

نتیجه مثبت (مشکوک به کم شنوایی)

مقدار OAE کمتر از حدود 25 دسی بل در تست OAE در نوزادان به عنوان نتیجه مثبت یا مشکوک به کم شنوایی تلقی می شود. معمولا نتایج مثبت در اثر خطاهای موجود به دست می آیند و در صورت تکرار،  نتیجه منفی خواهد شد. اما در صورتی که نتیجه مثبت تایید شد ضروری است تا آزمون های دیگر برای بررسی دقیق تر شنوایی انجام شوند. معمولا تست ABR نیز انجام می گردد. هم چنین آزمون های شنوایی سنجی دیگری حدود 2 هفته تا 3 ماه بعد انجام شده تا بتوان تشخیص مناسب داده و درمان را به موقع شروع کرد. درمان هایی که معمولا در نظر گرفته می شود شامل تجویز سمعک مناسب و یا عمل جراحی برای کاشت یا پیوند حلزون گوش است.

خطای آزمون

معمولا انجام این تست با خطا هایی همراه است که باید تا حد امکان آن ها را حذف کرد. میزان تجربه کارشناسی که تست را انجام می دهد، شرایط محیطی انجام آزمون، شرایط نوزاد و هم چنین دقت دستگاه ها می تواند در ایجاد خطا در نتیجه موثر باشد. در صورتی که جرم یا مایعی در گوش وجود داشته یا گوش میانی دچار عفونت شده و یا به هر دلیلی مجرای گوش مسدود شده باشد نیز ممکن است روی نتیجه ی تست تاثیر بگذارد. در واقع یکی از کاربردهای تست OAE تشخیص انسداد گوش میانی و مجرای گوش نیز است.  جایگذاری نادرست پروب ها، گریه و یا حرکت زیاد نوزاد، وجود سر و صدا و نویز در اتاق انجام تست ، اتصال نوزاد به رسپیراتور و تجهیزات درمانی از دیگر عواملی هستند که می توانند سبب بروز خطا در نتیجه تست OAE شوند.

برخی  از ویژگی های تست OAE

تست OAE در نوزادان تنها ظرف مدت چند دقیقه انجام می شود. با توجه به روش انجام ساده می توان آن را به راحتی برای افرادی مثل نوزادان، کودکان و بیماران انجام داد و نیازی به همکاری خاصی از طرف فرد مورد نظر نیست. از طرف دیگر، تکرارمتعدد این آزمون عوارض یا ضرری برای نوزاد به همراه ندارد. معمولا و در اکثر موارد پاسخی که گوش در اثر برانگیخته شدن و انتشار این امواج می دهد، قابل اعتماد است. از دیگر مزایای تست OAE می توان به این مورد اشاره کرد که برای انجام تست، نیازی به فضای کاملا آرام و یا اتاق آکوستیک وجود ندارد اما باید مراقب بود سر و صدای زیاد و نویز موجب اختلال در نتیجه ی تست نشود. هزینه ی آن مناسب بوده و در اکثر بیمارستان ها و مراکز بهداشتی و درمانی قبل از مرخص شدن برای تمام نوزادان انجام می شود.